HEDEF ULUSAL BİLGİ GÜVENLİĞİ AMA NASIL?
HEDEF ULUSAL BİLGİ GÜVENLİĞİ AMA NASIL?
30 yıldır bilişim teknolojilerinin ve uygulamalarının geliştirilmesi konusunda dersler veriyorum, çalışmaları yakinen takip ediyorum, Ar-Ge çalışmaları yapıyorum, seminerler ve konferanslar veriyorum, ulusal ve uluslararası etkinlikler düzenliyorum. Her hükümetin, az veya çok bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) geliştirilmesine destek verdiğini gördüm. Son on yılda ise; bu teknolojilere yapılan devlet yatırımları, verilen destekler ve teşvikler artıyor, mevzuatlar iyileştirmeler yapılıyor, yeni mevzuatlar hayata geçiriliyor, BİT desteklenen öncelikli alanların başında yer alıyor, Ar-Ge kültürünün geliştirilmesine devlet özel önem veriyor, Ar-Ge merkezlerinin sayısı hızla artıyor, özel teşvik paketleri açıklanıyor, yüksek teknoloji üretilmesi özendiriliyor, belirlenen 2023 hedeflerine erişilmek için canla başla çalışılıyor. Dünyanın en büyük 10 ekonomisi içerisinde olmanın, 500 milyar dolarlık ihracat yapmanın ve kişi başı milli gelirin 25 bin dolara çıkarılmasının yolunun teknolojik üretimden geçtiğinin farkında olan bir hükümet ülkemizi yönetiyor. Belirlenen hedefler gerçekleştirilmeye çalışılıyor. GSMH’den Ar-Ge’ye ayrılan payın oranı arttırılmaya ve yüksek teknoloji üretiminin kısa sürede %2’den %6’ya çıkarılmasına hedefleniyor. Bunun için üniversiteler destekleniyor, araştırma yapan öğretim elemanları teşvik ediliyor.
TÜBİTAK;akademik ve endüstriyel Ar-Ge çalışmaları ve yenilikleri ile pek çok alanda bilim insanlarını desteklemekte, kritik alanlarda çağrılar açmakta, üniversitelerde teknoloji transfer ve geliştirme ofisleri kurmakta, yurtdışı ortak proje geliştirme çalışmalarına maddi destek vermekte, lisansüstü öğrencilerin iyi üniversitelerde araştırma yapmalarını sağlamakta, burslar vermekte, patentleşme çalışmalarına destek vermekte, lisans öğrencilerine proje desteği vermekte, lise öğrencilerine bilimi sevdirme için yarışmalar açmakta, bilimsel yayınlar ile bilim ve teknolojinin yaygınlaşmasına katkılar sağlamaktadır.
YÖK; son dönemde üniversitelerde Ar-Ge çalışmalarına özel önem veriyor, pek çok yeni proje geliştiriliyor, yeni programlar ve merkezler açılmasını destekliyor, 100-2000 projesi ile 100 kritik alanda her yıl 2000 doktoralı araştırmacı yetiştirilmesini hedefliyor, akademik dünyanın kendini geliştirmesi ve yenilemesi için yeni projeler hayata geçiriyor, yeni programlar açılmasını destekliyor, araştırmacılarını yurtdışı üniversitelere geçici olarak gönderiyor, yükseköğretimde kalitenin arttırılması için çalışmalar yapıyor, ASELSAN Akademinin kurulması ile 4. nesil üniversitelerin yaygınlaşmasını destekliyor, üniversite öğrencilerinin son sınıfta bir veya iki gün şirketinde ücretli çalışmasını özendiriyor, lisans öğrencilerinin bir dönem sanayide eğitim-öğretimine devam etmesi projelerini yaygınlaştırıyor.
TPE; patent kültürünün geliştirilmesine yönelik destekler veriyor, etkinlikler düzenliyor, patent yarışmalarına katılımları destekliyor.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı; Siber Güvenlik Kümelenmesi gibi farklı alanlarda kümelenmeye gidiyor, projeleri destekliyor, bilgi birikiminin ve deneyimlerinin artmasına katkılar sağlıyor.
TSK Siber Savunma Komutanlığı; ülkemizin siber saldırılara karşı korunması için 2013 yılında kuruldu.
EGM Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı; siber suçlarla mücadelenin etkin ve verimli olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla kurulmuş olup, BT kullanılarak işlenen suçların soruşturulması ve dijital delillerin incelenmesi için destek vermektedir.
BDDK; Banka sistemlerimizin korunması, faaliyetlerinin ifasında kullandıkları bilgi sistemlerinin yönetiminde esas alınan yönetmelik, yönerge ve tebliğleri bulunmaktadır. Bağımsız Denetı̇m Kuruluşlarınca Gerçekleştı̇rı̇lecek Banka Bı̇lgı̇ Sı̇stemlerı̇ ve Bankacılık Süreçlerı̇nı̇n Denetı̇mı̇ Hakkında Yönetmelı̇k; Bankalarda Bı̇lgı̇ Sı̇stemlerı̇ Yönetı̇mı̇nde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Teblı̇ğ bunlardan bazılarıdır. İçerisinde pek çok uluslararası standartları barındırmaktadır.
KVKK; 6698 sayılı Kanun ile kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir.
BTK; Ulusal güvenlik için pek çok kanun ve yönetmelik ve yönergeler çıkarmıştır. 5651 İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu bunlardan bazılarıdır. USOM ile ülkeye yapılan saldırılar, tehditler, ihlaller veya izinsiz erişimler engelleniyor. SOME’ler üzerinden tehditler yakinen takip ediliyor, kurumlara gerekli uyarılarda bulunuluyor. Bu alanların gelişmesini destekliyor, internetin yaygınlaşması ve güvenli kullanımı için projeler üretiyor ve faaliyetler yapıyor, kurumlarımızın siber güvenlik bakış açısını hızla iyileştirmeye çalışıyor, karşılaşılan tehdit risklerini düşürme çabası içerisindedir ve 5G projesini destekliyor.
MEB; kritik alanlarda ihtiyaç duyulan kalifiye eleman açığını karşılamak üzere, yurtdışına lisans ve lisansüstü seviyede burslu öğrenciler gönderiyor hem de bunu uzun yıllardır yapıyor.
BST Bakanlığımız; bilim-sanayi-teknolojinin gelişimi için Ar-Ge merkezlerinin kurulmasını destekliyor. KOSGEB; işletmelerin büyümesi, makina parkının yenilenmesini ekonomik olarak destekliyor, üniversitelerden mezun olmuş girişimcilere maddi destek veriyor, genç girişimcilerin şirketleşmelerini teşvik ediyor.
Kalkınma Bakanlığı; belirlenen stratejiler doğrultusunda şirketlerin uluslararası pazarlara açılmasını, uluslararası şirketlerle işbirliklerinin geliştirmesini teşvik ediyor, üniversitelere altyapı desteği çağrıları açıyor.
Son ve en önemli olarak UDH Bakanlığımız ise; pek çok alanda sorumluluklarını yerine getirmenin yanında siber güvenlik stratejisi ve eylem planı, e-devlet stratejisi gibi konularda sorumlu bakanlık olarak bunun koordinasyonunu yapıyor, denetimler gerçekleştiriyor, tatbikatlar yapıyor, eylem maddelerini izliyor, strateji ve eylem planlarını güncelliyor, ülkemizde siber güvenlik alanını doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen pek çok strateji hazırlıyor, destekliyor veya koordine ediyor. KamuNet (Kamu Sanal Ağı) projesi ile kamu kurum ve kuruluşların veri iletişiminin güvenli sanal bir ağ̆ üzerinden yapılarak siber güvenlik risklerinin minimize edilmesi, standartlaşmanın sağlanması ve ortak uygulamalar için uygun alt yapının tesis edilmesi hedefleniyor.
Ülkemizde ulusal güvenliği sağlamak üzere yapılan çalışmaları kısaca açıkladım ve özetlemeye çalıştım. Bunların ötesinde ilgili pek çok kurumumuzun bu konuda çalıştığını ve çözüm ürettiklerini de biliyoruz. Pek çok strateji ve politikamız var. Bunlardan bazıları; Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı, Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı, Türkiye Yazılım Stratejisi ve Eylem Planı, Ulusal İstihdam Stratejisi, Organize Suçlarla Mücadele Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planı, Verimlilik Stratejisi ve Eylem Planı, KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı, Türkiye Kamu-Üniversite-Sanayi İşbirliği (KÜSİ) Stratejisi ve Eylem Planı, Türkiye Sanayi Stratejisi, Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı, Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi ve Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi, ve son olarak 2018/1 No’lu Başbakanlık Genelgesi ile “Yerlileştirme Yürütme Kurulu” oluşturulması olarak sıralanabilir.
Yapılanların tek bir amacı ve hedefi vardır. O da; ulusal bilgi güvenliğinin sağlanmasıdır. Bunun için doğrudan veya dolaylı olarak ulusal güvenliğin sağlanması için tüm kurumların ortak olan bu hedef için çalışmalarıdır. Bunun sağlanması; strateji ve politikalarını oluşturup ve bunları uygulamaya, farkındalığın her düzeyde yüksek olmasına, konular ile ilgili uluslararası standartların yakinen takip edilmesi ve bunların çözümlerde barındırılmasına, gelişmiş Ar-Ge ve inovasyon kültürüne sahip olmaya, yeterli nitelikli uzman sayısının çokluğuna, girişimcilerinin fazlalığına, sadece siber güvenlik alanında değil pek çok alanda yerli ve milli üretim yapabilmeye ve bilgi seviyesine sahip olmaya, GSMH’nin yüksekliğine, dünya ile rekabet ederek yüksek teknoloji ihracatı yapmaya, birbirine güvenmeye, devlet desteklerini ve teşviklerini yerinde kullanmaya ve israf etmemeye, verilerinden değer elde ederek bunu ekonomiye dönüştürmeye, ülkemizin geleceğine inanmaya ve birlik, beraberlik ve dayanışma içerisinde “Büyük ve Güçlü Türkiye” olmaya bağlıdır. Buna ülkemizin ihtiyacı olduğu kadar tüm dünyanın da ihtiyacı vardır. Bunu sahip olduğumuz milli ve manevi değerlerimiz, tarihimiz, vatanımız ve en önemlisi bu cennet vatanımızın bekası için canını veren kahramanlarımız (ruhları şad mekânları cennet olsun.) için başarmalıyız. Başaracağız…
Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu
